Μανώλης Ανδριωτάκης: "Γιατί πιστεύω ότι δεν συνιστούμε (ακόμα) μια Χαμένη γενιά"

Η Γερτρούδη Στάιν με το γιο του Έρνεστ Χέμινγουει στο Παρίσι.

Κάθε γενιά δημιουργεί τις ευκαιρίες της. Αλλού επιτυγχάνει κι αλλού αποτυγχάνει. Το μόνο σίγουρο είναι ότι εκείνη αποφασίζει σε ποιό πεδίο θα δράσει.

Ακούω ότι η γενιά μου είναι ουσιαστικά μια χαμένη γενιά, αλλά δε συμφωνώ καθόλου. Η γενιά αυτή έχει παραλάβει ένα αξιακό σύστημα και μαζί μια κοινωνία που έχει χρεωκοπήσει κι αυτό είναι σαφές. Νομίζω ότι οι προηγούμενες γενιές μιλούν περί χαμένης γενιάς γιατί ίσως νιώθουν ενοχές, όπως συμβαίνει με κάθε γενιά που αποσύρεται, για την κληρονομιά που αφήνουν στη γενιά που αναλαμβάνει τώρα τη χώρα. Κι επίσης μιλούν για μια χαμένη γενιά παραλείποντας να πουν ότι αυτή η γενιά δεν έχει παίξει καν, για να πει κάποιος ότι έχει χάσει. Είναι κατ’ ουσίαν μια γενιά παροπλισμένη, άνεργη, υποαμοιβόμενη, πειθήνια, σιωπηλή.

Θεωρώ ότι είναι στο χέρι των μελών αυτής της, παρούσας γενιάς που οι άλλοι θεωρούν χαμένη, να δημιουργήσουν ένα νέο αξιακό σύστημα και να δράσουν όπως εκείνοι επιθυμούν. Μέχρι τώρα φαίνονται διστακτικοί, μένουν στα like και στα retweet. Το ότι δεν δημιουργούν ένα νέο αξιακό σύστημα σημαίνει ότι βρίσκονται ακόμα εγκλωβισμένοι στο παλιό. Όταν δεν υιοθετούν νέες στάσεις, όταν δεν προχωρούν σε αμφισβήτηση των υφιστάμενων μοντέλων, απλά συντηρούν το άρρωστο καθεστώς που παρέλαβαν. Γι’ αυτό κι εύκολα θεωρούν τους εαυτούς τους παράπλευρη απώλεια ενός τρόπου ζωής που δεν έφτιαξαν οι ίδιοι, ούτε και το επέλεξαν συνειδητά. Η γενιά αυτή δεν έμαθε να λέει “όχι, θα το κάνω με τον τρόπο μου”.

Δεν αποδέχομαι λοιπόν το χαρακτηρισμό της χαμένης γενιάς. Ο όρος lost generation αποδόθηκε από μια προηγούμενη γενιά σε μια νέα γενιά που πολέμησε σε πόλεμο με όπλα, στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο. Η ιστορία πίσω απ’ τη φράση αυτή έχει μεγάλο ενδιαφέρον. Ο Έρνεστ Χέμινγουει αναφέρει για πρώτη φορά τη “χαμένη γενιά” στο βιβλίο του Κι ο ήλιος ανατέλλει, κι εκείνος με τη σειρά του αποδίδει τη φράση σ’ ένα περιστατικό που συνέβη στη Γερτρούδη Στάιν. Η μεγάλη συγγραφέας είχε πάει το αυτοκίνητό της σ’ ένα μηχανικό για επισκευή. Όταν το παρέλαβε είδε ότι ήταν ακόμα χαλασμένο κι έτσι παραπονέθηκε στον ιδιοκτήτη του γκαράζ. Εκείνος τότε γύρισε στο νεαρό μηχανικό που απέτυχε να φτιάξει το αμάξι της Στάιν και του είπε: “Να τί είσαι. Να τί είστε όλοι εσείς, όλοι εσείς οι νέοι που υπηρετήσατε στον πόλεμο. Είστε μια χαμένη γενιά”…

Αποδέχομαι το χαρακτηρισμό της χαϊδεμένης, της άτολμης, της φυγόπονης, της αναποτελεσματικής κι ανώριμης γενιάς όμως. Της γενιάς που δεν έχει αναλλάβει ακόμα τις ευθύνες της και προτιμά να σιωπά μπροστά σε όσα δεν την εκφράζουν. Αυτή η γενιά που θεωρείται πια χαμένη δεν έχει πει την τελευταία της λέξη. Στην πραγματικότητα δεν έχει πει ούτε την πρώτη της λέξη. Αναμασά αυτά που της έμαθε η προηγούμενη γενιά. Ο φόβος μου είναι ότι μπορεί να συρθεί σε μάχες που δεν έχει επιλέξει, που της έχουν υποδειχθεί απ’ την προηγούμενη γενιά, μόνο και μόνο γιατί νιώθει ότι κάποια στιγμή θα πρέπει να αποδείξει ότι δεν είναι μια γενιά που φυγομάχησε. Γι’ αυτό και είναι επείγον γι’ αυτή τη γενιά να διαλέξει τα ουσιαστικά πεδία στα οποία θα δράσει.

Όταν γίνει κοινή συνείδηση ότι ως γενιά πρέπει να κινηθούμε αμφισβητώντας τους τρόπους ύπαρξης και συνύπαρξης που παραλάβαμε, τότε θα αρχίσουμε να δημιουργούμε τις δικές μας ευκαιρίες, τους δικούς μας τρόπου ύπαρξης και συνύπαρξης. Μέχρι τότε θα μας αποκαλούν χαμένη γενιά για να μένουμε ήσυχοι και να μην προσπαθούμε, να μην οραματιζόμαστε, να συμφιλιωνόμαστε με την ήττα και την αποτυχία.

Πιστεύω ότι αυτή η γενιά μπορεί να είναι και μια κερδισμένη γενιά. Μια συνειδητοποιημένη κι υπεύθυνη γενιά που έζησε στο πετσί της το αδιέξοδο ενός συγκεκριμένου τρόπου ζωής και που δημιούργησε την ευκαιρία να οικοδομήσει ένα πιο στέρεο, ασφαλή και δημιουργικό χώρο για τα παιδιά της και τον κόσμο όλο.

ΠΗΓΗ: GARAGE BLOG του Μανώλη Ανδριωτάκη ΕΔΩ